Forma elektroniczna w praktyce

Przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (dalej: Pzp) mogą budzić wątpliwości jeśli chodzi o używanie środków komunikacji elektronicznej podczas postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Zamawiający oraz wykonawcy często nie mają wiedzy informatycznej i pojęcie: „środków komunikacji elektronicznej” nic im nie mówi. Pomocne w tym zakresie jest rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie. Jak sama nazwa rozporządzenia wskazuje stanowi ono wskazówkę w jaki sposób sporządzać i przekazywać wnioski, oferty i inne dokumenty w formie elektronicznej w czasie trwania postępowania o udzielenie zamówienia. Zgodnie z § 2 rozporządzenia:

1. wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub konkursie, 
2. wnioski, o których mowa w art. 371 ust. 3 ustawy (wniosek o dopuszczenie do udziału w systemie kwalifikowania wykonawców), 
3. oferty, 
4. prace konkursowe, 
5. oświadczenia, o których mowa w art. 125 ust. 1 ustawy (oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu, spełnianiu warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji, w zakresie wskazanym przez zamawiającego), 
6. podmiotowe środki dowodowe, w tym oświadczenie, o którym mowa w art. 117 ust. 4 ustawy (oświadczenie wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie, z którego wynika, które roboty budowlane, dostawy lub usługi wykonają poszczególni wykonawcy),
7. zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby, o którym mowa w art. 118 ust. 3 ustawy, zwane dalej “zobowiązaniem podmiotu udostępniającego zasoby”, 
8. przedmiotowe środki dowodowe, 
9. pełnomocnictwo, 
10. dokumenty, o których mowa w art. 94 ust. 2 ustawy (np. dokumenty potwierdzające status wykonawcy jako zakładu pracy chronionej lub spółdzielni socjalnej lub dokumentów potwierdzających prowadzenie przez wykonawcę lub przez jego wyodrębnioną organizacyjnie jednostkę, która będzie realizowała zamówienie, działalności, której głównym celem jest społeczna i zawodowa integracja osób społecznie marginalizowanych)

sporządza się w postaci elektronicznej, w formatach danych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 18 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 346, 568, 695, 1517 i 2320), z zastrzeżeniem formatów, o których mowa w art. 66 ust. 1 ustawy (formaty inne niż ogólnodostępne), z uwzględnieniem rodzaju przekazywanych danych.

Informacje, oświadczenia lub dokumenty, inne niż określone w punkcie powyżej, przekazywane w postępowaniu lub w konkursie, sporządza się w postaci elektronicznej, w formatach danych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 18 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne lub jako tekst wpisany bezpośrednio do wiadomości przekazywanej przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, które Zamawiający wskazał w ogłoszeniu wszczynającym postępowanie o udzielenie zamówienia lub konkurs lub w dokumencie zamówienia wszczynającym postępowanie o udzielenie zamówienia

W przypadku gdy zamawiający, na podstawie art. 65 ust. 1 lub art. 401 ust. 1 ustawy, w całości lub w części odstąpił od wymagania lub nie dopuścił użycia środków komunikacji elektronicznej, wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub konkursie, wnioski, o których mowa w art. 371 ust. 3 ustawy, oferty, prace konkursowe, oświadczenia, o których mowa w art. 125 ust. 1 ustawy, podmiotowe środki dowodowe, przedmiotowe środki dowodowe, oraz inne informacje, oświadczenia lub dokumenty mogą być sporządzone w postaci innej niż elektroniczna, w szczególności w postaci papierowej jako model fizyczny, model w skali lub próbki, w sposób i w zakresie określonym przez zamawiającego.

Tajemniczy art. 18 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne odsyła do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych. W rozporządzeniu tym znajduje się załącznik nr 2, który określa formaty danych oraz standardy zapewniające dostęp do zasobów informacji udostępnianych za pomocą systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych. Załącznik ten znajduje się poniżej i określa formaty, które można wykorzystywać przy sporządzaniu dokumentów w formie elektronicznej. 

ZAŁĄCZNIK Nr  2 

FORMATY DANYCH ORAZ STANDARDY ZAPEWNIAJĄCE DOSTĘP DO ZASOBÓW INFORMACJI UDOSTĘPNIANYCH ZA POMOCĄ SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH UŻYWANYCH DO REALIZACJI ZADAŃ PUBLICZNYCH

Jak już było wskazane dokumenty elektroniczne przekazuje się w postępowaniu lub konkursie przy użyciu środków komunikacji elektronicznej wskazanych przez zamawiającego zgodnie z art. 67 ustawy (czyli w praktyce zwykle wskazanych w ogłoszeniu).  Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie określa, że w przypadku gdy dokumenty elektroniczne w postępowaniu lub konkursie, przekazywane przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, zawierają informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1913), wykonawca, w celu utrzymania w poufności tych informacji, przekazuje je w wydzielonym i odpowiednio oznaczonym pliku. Rozporządzenie w § 6 określa także  sposób przekazywania dokumentów potwierdzających umocowanie do reprezentowania, a w § 7 sposób przekazywania dokumentów – podpis elektroniczny, poświadczenie zgodności cyfrowego odwzorowania z dokumentem w postaci papierowe. § 10 określa wymagania wobec dokumentów elektronicznych w postępowaniu lub konkursie, zaś  § 11 wymagania wobec środków komunikacji elektronicznej służących do odbioru dokumentów elektronicznych. Ponadto rozporządzenie określa sposób działania, gdy Zamawiający odstąpi od stosowania środków elektronicznych w postępowaniu. 

Elektroniczna forma dokumentów, a także podpis elektroniczny wzbudzają wątpliwości zamawiających i wykonawców o czym  świadczy bogate orzecznictwo KIO na ten temat. Poniżej kilka przykładowych orzeczeń:

Wyrok KIO z dnia z dnia 7 czerwca 2021 r. sygn. akt KIO 1249/21, LEX nr 3197924

„Izba zauważa, że stanowisko odwołującego, iż wymagania zamawiającego co do konieczności załączenia do oferty plików ldt nie było podane w sposób jednoznaczny, a tym samym niejasności co do treści SIWZ należy interpretować na korzyść wykonawcy, jest niezasadne. Otóż w tej kwestii wskazać należy, iż wykonawca w takiej sytuacji winien co najmniej zwrócić się do zamawiającego z wnioskiem o wyjaśnienie treści SIWZ w trybie art. 38 Pzp, lub złożyć odwołanie do KIO na treść postanowień SIWZ. W tym zakresie Sąd Najwyższy w wyroku z 5 czerwca 2014 r., sygn. akt: IV CSK 626/13 wskazał, że niezwrócenie się przez wykonawcę do zamawiającego – w razie uzasadnionych wątpliwości – o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, może uzasadniać zarzut niedochowania należytej staranności zawodowej (art. 355 § 2 k.c.). Podobnie Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku KIO 156/16; KIO 161/16 wskazała, że w art. 38 Pzp w zw. z art. 354 § 2 k.c. ustanowiono zarówno uprawnienie, jak i obowiązek zwrócenia się do zamawiającego o wyjaśnienie treści SIWZ”.

Wyrok KIO z dnia 23 listopada 2021 r. sygn. akt KIO 3282/21, LEX nr 3353750 

„Podpisy elektroniczne bowiem stosuje się zarówno do pojedynczych dokumentów elektronicznych, jak i paczek dokumentów elektronicznych. Właściwy podpis elektroniczny, którym opatrzono paczkę dokumentów elektronicznych, obejmuje łącznie cały zbiór dokumentów w niej zawartych. Złożenie podpisu pod paczką, jak i pod każdym dokumentem z osobna daje taki sam efekt, tj. dokument elektroniczny jest opatrzony podpisem elektronicznym. Zatem dokument elektroniczny stanowiący element archiwum podpisanego właściwym podpisem elektronicznym jest podpisany tym podpisem. Podpis elektroniczny bowiem dotyczy danych zawartych w dokumentach elektronicznych, a nie fizycznie samego dokumentu”

oraz

„Zaznaczyć przy tym należy, iż weryfikacja podpisu elektronicznego złożonego pod paczką skompresowanych plików oraz jego powiązania z konkretnym dokumentem elektronicznym zawartym w paczce będzie możliwa tylko w przypadku, gdy zamawiający będzie posiadał dostęp do całego podpisanego archiwum”.

oraz

„Aby złożenie oferty lub JEDZ mogło być uznane za skuteczne, należy wymagać od wykonawcy przekazania zamawiającemu pliku (dokumentu elektronicznego) zawierającego ofertę wraz z właściwym podpisem elektronicznym, który został złożony przed zaszyfrowaniem oferty. Bez znaczenia pozostaje fakt, czy będzie to podpis wewnętrzny, czy zewnętrzny. Dopuszczalne jest również, aby wykonawca przekazał zamawiającemu swoją ofertę w tzw. “paczce” dokumentów elektronicznych (tj. w skompresowanym archiwum dokumentów elektronicznych, które najczęściej zapisane jest w formacie ZIP) wraz z właściwym podpisem elektronicznym dołączonym jako plik podpisu do “paczki” dokumentów elektronicznych przed jej zaszyfrowaniem”.

Wyrok KIO z dnia 22 grudnia 2021 r. sygn.. akt KIO 3588/21, LEX nr 3351499

„Zgodnie z postanowieniami SWZ Zamawiający zastrzegł, że:

6.4.10) Formaty plików wykorzystywanych przez wykonawców powinny być zgodne z “OBWIESZCZENIEM PREZESA RADY MINISTRÓW z dnia 9 listopada 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych”.

6.4.11) Zamawiający rekomenduje wykorzystanie formatów:pdf.doc.xls.jpg (.jpeg) ze szczególnym wskazaniem na.pdf

6.4.12) W celu ewentualnej kompresji danych Zamawiający rekomenduje wykorzystanie jednego z formatów:zip,.7Z.

6.4.13) Wśród formatów powszechnych a NIE występujących w rozporządzeniu występują:

.rar.gif.bmp.numbers.pages. Dokumenty złożone w takich plikach zostaną uznane za złożone nieskutecznie.

Z powyższego jednoznaczne wynika, że Zamawiający dopuścił złożenie dokumentów w formatach plików wymienionych w KRI, zaznaczając wprost, że format.rar do nich nie należy.

W załączniku nr 2 do Rozporządzenia Rady Ministrów z 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych nie występuje format.rar. Ta okoliczność nie była sporna dla Odwołującego, bowiem wskazał na nią w treści odwołania (pkt nr 6 na str. 3).

Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo zamówień publicznych, zamawiający odrzuca ofertę, która nie została sporządzona lub przekazana w sposób zgodny z wymaganiami technicznymi oraz organizacyjnymi sporządzania lub przekazywania ofert przy użyciu środków komunikacji elektronicznej określonymi przez zamawiającego.

Zamawiający określił wymagania techniczne i organizacyjne sporządzania lub przekazywania ofert przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (o czym powyżej).

Skoro Odwołujący złożył ofertę w formacie/pliku.rar (który to format/plik został przez Zamawiającego jednoznacznie wykluczony), to jego oferta podlegała odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo zamówień publicznych.

Zarzut Odwołującego dotyczący naruszenia przez Zamawiającego art. 226 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo zamówień publicznych należało uznać za bezzasadny.

Zgodnie z art. 64 ustawy Prawo zamówień publicznych, Zamawiający w postępowaniu o udzielenie zamówienia korzysta tylko z takich narzędzi i urządzeń komunikacji elektronicznej, które są niedyskryminujące, ogólnie dostępne oraz interoperacyjne w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 670), z produktami powszechnie używanymi służącymi elektronicznemu przechowywaniu, przetwarzaniu i przesyłaniu danych, i które nie ograniczają wykonawcom dostępu do postępowania o udzielenie zamówienia lub konkursu. Zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie, oferty sporządza się w postaci elektronicznej, w formatach danych określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych, które zawiera zamknięty katalog formatów, jakimi mogą posługiwać się podmioty realizujące zadania publiczne, w tym określa formaty plików zarówno udostępnianych, jak i plików przyjmowanych.

Zamawiający wyjaśnił, że w treści ogłoszenia o zamówieniu oraz w SWZ odwołał się do “Instrukcji użytkownika” dostępnej na miniPortalu, w której na stronie 37 zawarto zastrzeżenie: “UWAGA!!! Załączniki do formularza komunikacji muszą być zgodne z obowiązującym KRI (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych).”

Skoro zatem również w zakresie miniPortalu znalazło się odwołanie do Rozporządzenia, które nie uwzględnia w załączniku nr 2 formatu/pliku.rar, to nie można uznać, aby działalnie Zamawiającego było niezgodne z obowiązującymi przepisami, albo w jakikolwiek sposób dyskryminowało Odwołującego.

Odwołujący powoływał się na okoliczność, że w dokumencie zamieszczonym w miniPortalu znajduje się podręcznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych opracowany przez Ministerstwo Cyfryzacji.

Podkreślić należy, że podręcznik, na który powołuje się Odwołujący, nie zastępuje rozporządzenia, które określa programy dopuszczalne, jak również podręcznik nie stanowi przepisu prawa. Zatem działań Zamawiającego, który działał w oparciu o przepisy prawa wynikające wprost z Rozporządzenia, nie można uznać za niezgodne z przepisami.

Istotne znaczenie ma fakt, że postanowienia SWZ były jasne i jednoznaczne – Zamawiający wprost wskazał, że format/plik.rar jest powszechnie występującym, jednakże w niniejszym postępowaniu Zamawiający wykluczył możliwość przesyłania dokumentów w tym formacie/pliku. To postanowienie odnosiło się do wszystkich wykonawców w postępowaniu. Każdy z wykonawców biorących udział w postępowaniu był zobowiązany do zastosowania się do tego postanowienia. Gdyby Zamawiający nie odrzucił oferty Odwołującego (który złożył ofertę w formacie/pliku.rar wbrew wyraźnemu wykluczeniu takiej możliwości przez Zamawiającego), wówczas naraziłby się na zarzut nierównego traktowania wykonawców.

Postanowienia SWZ, wbrew twierdzeniu Odwołującego, nie są dyskryminujące, czy niezgodne z przepisami prawa.

Zamawiający zastosował się do przepisów ustawy. Przede wszystkim postępowanie prowadzone jest na miniPortalu, który jest bezpłatnym narzędziem udostępnionym zamawiającym i wykonawcom przez Urząd Zamówień Publicznych i który spełnia wymagania określone ustawą Prawo zamówień publicznych. Jednocześnie, zgodnie z regulaminem miniPortalu i zapisami SWZ, Zamawiający dopuścił posługiwanie się przez Wykonawców wszystkimi formatami danych określonymi w Rozporządzeniu.

Nie jest uprawnione twierdzenie Odwołującego, że adresatem Rozporządzenia jest administracja publiczna, a nie wykonawca. Rozporządzenie jest aktem powszechnie obowiązującego prawa i powinni się do niego stosować w równym stopniu Zamawiający oraz Wykonawcy, nadto trudno, aby z jednej strony respektować te wymogi miał zamawiający, bez jednoczesnego przełożenia tego obowiązku na wykonawcę.

W odniesieniu do podnoszonego przez Odwołującego zarzutu, że Zamawiający w punkcie 6.4.12) SWZ dopuścił katalog otwarty formatów do kompresji danych poprzez sformułowanie: “W celu ewentualnej kompresji danych Zamawiający rekomenduje wykorzystanie jednego z formatów:zip,.7Z.” należy wskazać, że jest to wyłącznie interpretacja Odwołującego. Zamawiający jednoznacznie dokonał wyłączenia możliwości zastosowania formatu.rar do złożenia dokumentów: “Wśród formatów powszechnych a NIE występujących w rozporządzeniu występują:rar.gif.bmp.numbers.pages. Dokumenty złożone w takich plikach zostaną uznane za złożone nieskutecznie”.

Nie jest także zasadne twierdzenie Odwołującego, że punkt 6.4 SWZ (w tym punkt 6.4.13) nie odnoszą się do sposobu złożenia oferty. Punkt ten odnosi się do złożenia dokumentów w postępowaniu, a takim dokumentem jest oferta. Punkt ten jednoznacznie określa pliki/format, w jakim Zamawiający będzie przyjmował dokumenty w tym oferty w postępowaniu.

Nie jest także zasadne twierdzenie Odwołującego o sprzeczności w treści SWZ. W punkcie

9.4 SWZ (na który powoływał się Odwołujący), znalazło się odniesienie do sposobu złożenia oferty i “Instrukcji użytkownika” dostępnej na miniPortalu. Jak wskazano powyżej, na stronie 37 Instrukcji zawarto zastrzeżenie: “UWAGA!!! Załączniki do formularza komunikacji muszą być zgodne z obowiązującym KRI (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych).”

W Instrukcji zawartej na miniPortalu znajduje się zatem odwołanie do Rozporządzenia, które nie uwzględnia w załączniku nr 2 formatu/pliku.rar; również w SWZ została wyłączona możliwość złożenia dokumentów w pliku/formacie.rar. W konsekwencji nie można uznać, aby występowała sprzeczność w SWZ.

W odniesieniu do zarzutu naruszenia przez Zamawiającego art. 58 k.c. w zw. z art. 6.4.13) Specyfikacji, które to zapisy zdaniem Odwołującego powinny zostać uznane jako nieważne z mocy prawa jako sprzeczne z art. 226 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, art. 61 § 1 k.c., art. 16 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, art. 64 i 67 ustawy Prawo zamówień publicznych w związku z Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie, w związku z treścią ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne i § 18 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r., w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych należy wskazać, że punkt 6.4.13), stwierdzić należy, że postanowienia SWZ nie są sprzeczne z żadnym z przepisów prawa. Zamawiający zastosował się do wymagań określonych przepisami prawa i zarówno dokumentacja w postępowaniu, jak również czynności Zamawiającego, nie są w żaden sposób sprzeczne z przepisami prawa”. 

Wyrok KIO z dnia 13 stycznia 2022 r., sygn. akt KIO 3794/21, LEX nr 3333230 

„Brak podpisania oferty za pomocą kwalifikowanego podpisu nie może być konwalidowany. Uzupełnienie takiego braku nie może być dokonane w oparciu zasady słuszności. Postanowienia p.z.p. dotyczące postępowania o udzielanie zamówienia publicznego nie odwołują się do zasad słuszności czy dobrych obyczajów handlowych”

oraz

„Uchybienie wymogowi opatrzenia oferty kwalifikowanym podpisem elektronicznym w postępowaniach o wartości równej lub przekraczającej progi unijne powoduje, że oferta jest nieważna. Nie jest to bowiem oświadczenie złożone w formie elektronicznej zastrzeżonej pod rygorem nieważności. Tym samym oferta taka musi zostać odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 3 p.z.p., jako niezgodna z przepisami prawa”.

Wyrok KIO z dnia 25 stycznia 2022 r. sygn. akt KIO 67/22, LEX nr 3317704

„Dla zachowania formy elektronicznej konieczne jest złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i podpisanie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Chodzi o tzw. bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu, który należy odróżnić od innych rodzajów podpisów elektronicznych. Tylko użycie tego pierwszego zapewnia taki skutek jak złożenie oświadczenia w formie elektronicznej, równoważnej formie pisemnej (art. 781 § 2 k.c. Natomiast brak podpisania oferty właściwym podpisem – brak zachowania obligatoryjnej formy elektronicznej – skutkuje jej odrzuceniem, ponieważ jest to wada, której nie można konwalidować. Określony w art. 63 ust. 1 p.z.p. rygor nieważności oznacza, że niezachowanie właściwej formy oferty powoduje sankcję nieważności, a tym samym dochodzi do wypełnienia hipotezy art. 226 ust. 1 pkt 4 p.z.p.”

Wyrok KIO z dnia 14 marca 2022 r. sygn. akt KIO 457/22, LEX nr 3399145 

„Kwalifikowany podpis elektroniczny można uznać za prawidłowo złożony tylko wówczas, gdy można go skutecznie zweryfikować i potwierdzić jego ważność. Powyższe może nastąpić w ten sposób, że zamawiający posługując się narzędziem do walidacji podpisu elektronicznego pochodzącego od kwalifikowanego podmiotu uprawnionego do dokonywania walidacji takich podpisów jest w stanie zweryfikować, czy złożony podpis jest oparty na kwalifikowanym certyfikacie czy też nie”

oraz

„Dla przyjęcia, że dokument został opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, konieczne jest, aby zamawiający, jako osoba ufająca, miał możliwość dokonania walidacji podpisu za pośrednictwem kwalifikowanego dostawcy usług zaufania, który jest wpisany do rejestru”.

r.pr. Beata Zwolińska

r.pr. Michał Szczodry